Autor: Tomasz Maurek
Rokrocznie, w maju, odbywa się wiele wydarzeń kulturalnych skierowanych do studentów, a organizowanych w ramach ich największego święta jakim są Juwenalia. Organizowane są one przez samorządy studenckie jako moment odpoczynku przed sesją. Jednakże nie można zapominać, że w takowych imprezach biorą udział osoby z niepełnosprawnościami.
Tłum ludzi pchający się jak najmocniej pod scenę, a wśród nich osoba niewidoma, czy z niepełnosprawnością ruchową, stanowi dla organizatorów jedno z największych wyzwań pod względem zapewnienia uczestnikom bezpieczeństwa. Nietrudno sobie wyobrazić, iż w trakcie koncertu zarówno osobom z niepełnosprawnościami, jak i innym uczestnikom, może stać się poważna krzywda. Dlatego obecnie organizatorzy Juwenaliów stają przed coraz większymi wyzwaniami, jak podchodzić do tego typu sytuacji.
Obecna ustawa nie kreuje obowiązku utworzenia strefy dla osób niepełnosprawnych. Jednakże pomimo to, z roku na rok, przystosowanie imprez juwenaliowych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami wzrasta. Przystosowując koncert Juwenaliowy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami organizatorzy powinni pamiętać o kilku ważnych aspektach.
Po pierwsze – strefa dla osób niepełnosprawnych. Najczęściej składa się na nią podest dla osób na wózkach. Z punktu funkcjonalnego pozwala to organizatorowi zminimalizować zagrożenie związane z bezpieczeństwem osoby o szczególnych potrzebach niż nakazanie jej przebywanie w tłumie bawiących się studentów. Tworząc takowe strefy należy pamiętać również o osobach słabowidzących bądź niedowidzących. Tak wydzielona strefa, jak wiadomo, najczęściej nie znajduje się na wprost sceny. Warto zadbać, aby była zlokalizowana w takim miejscu, by wymienione wcześniej osoby nie musiały próbować niczego dostrzec zza pleców tłumu.
Drugą ważną rzeczą jest przygotowanie terenu wydarzenia w taki sposób, aby zapewnić osobom ze specjalnymi potrzebami swobodny dostęp do strefy dla osób z niepełnosprawnościami. To znaczy – aby nie musiały przepychać się przez tłum, czy aby nie była ona zlokalizowana na wzniesieniu, gdzie wyjazd wózkiem inwalidzkim może stanowić problem. Takową strefę, wraz ze sposobem dojścia, warto uwzględnić również na mapie wydarzenia publikowanej dla uczestników.
Trzecią ważną rzeczą jest przeszkolenie służby informacyjnej z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa imprez, w których uczestniczą osoby z niepełnosprawnościami. Kluczowym jest, aby osoby będące pierwszą linią kontaktu uczestników, miały wiedze z zakresu istnienia takowej strefy, sposobu dojścia do niej. Trzeba pamiętać, że Juwenalia są organizowane w głównej mierze przez studentów dla studentów, dlatego warto, aby osoby, które działają wolontariacko, były przygotowane również do tego, iż mogą zostać poproszone przez studenta z niepełnosprawnością o asystę, celem dojścia do takowej strefy. Należy mieć na uwadze, że takowe osoby często są mocno zagubione ze względu na ilość osób biorących udział w takowym wydarzeniu, dlatego należy wesprzeć ich, celem umożliwienia jak najlepszej partycypacji w Juwenaliach.
Po czwarte, warto zadbać o dedykowane wejście dla osób niepełnosprawnych. Ważne, aby takie wejście było wystarczająco szerokie, by w przypadku osoby na wózku, nie rodziło konieczności reorganizacji przygotowanej infrastruktury do wpuszczania osób. Należy rozważyć, czy wejście posiada również utwardzoną nawierzchnię, minimalizującą możliwość np. utknięcia w błocie wózka inwalidzkiego.
Dobrą praktyką jest delegowanie konkretnej osoby, która odpowiada za koordynacje takowej strefy. Pozwala to na uniknięcie problemu z sytuacją, gdy ze względu na inne obowiązki w trakcie imprezy masowej, osoby będące organizatorami nie mają czasu na rozwiązanie problemów rodzących się w trakcie wydarzenia. Pozwala to również na lepsze zaopiekowanie się uczestnikami z dysfunkcjami. Na poziomie regulaminu imprezy masowej należy również pamiętać o osobach niewidzących, a poruszających się przy pomocy psa przewodnika. Co do zasady na imprezach masowych jest zakaz wprowadzania zwierząt, natomiast należy pamiętać, że taki pies, de lege lata, nie podlega pod takowy zakaz. Dlatego warto, aby organizator był przygotowany na taką sytuację, a służby wiedziały, jak postępować w przypadku wystąpienia takowej sytuacji.
Mimo braku unormowań prawnych jasno skonkretyzowanych dla osób z niepełnosprawnościami uczestniczących w imprezach masowych, to samorządy studenckie starają się wychodzić naprzeciw ich potrzebom i same kreują przestrzenie im dedykowane. Należy za to chwalić. Natomiast tam, gdzie takie udogodnienia nie powstają, należy zachęcać, aby organizatorzy je rozważali i wprowadzali w przyszłości. Juwenalia to nasze wielkie święto i warto, aby każdy student i studentka, niezależnie od stanu zdrowia, mogli wynieść z nich jak najwięcej.